Fotobijschrift: uitreiking Erfgoedvrijwilligersprijs 2023 © stichting Nederland Monumentenland
Op 13 december reikt minister Eppo Bruins de Erfgoedvrijwilligersprijs 2024 uit in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. De prijs is door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het leven geroepen om vrijwilligersteams die zich uitzonderlijk inzetten voor het cultureel erfgoed in Nederland te belonen.
Vrijwilligersteams kunnen tussen 1 en 22 september genomineerd worden.
Kijk op www.erfgoedvrijwilligersprijs.nl
De erfgoedsector kan niet zonder toegewijde vrijwilligersteams. Mensen die zich belangeloos met hart en ziel inzetten om ons cultureel erfgoed in leven te houden en te ontsluiten voor het grote publiek. Om hen in het zonnetje te zetten, financieel te ondersteunen én om meer ruchtbaarheid aan de noodzaak van vrijwilligers in de erfgoedsector te geven, is de Erfgoedvrijwilligersprijs in het leven geroepen.
“Erfgoedvrijwilligers zorgen ervoor dat de rijkdom van ons erfgoed behouden blijft. Ze laten zien hoe springlevend en gevarieerd erfgoed eigenlijk is. Ze brengen het erfgoed bij de mensen. Toepasselijk, want erfgoed draait om mensen. Het gaat over vroeger, over nu, maar vooral ook over wat we willen doorgeven aan volgende generaties. Dat is mensenwerk. En dat doen we met zijn allen”, aldus Robbert Dijkgraaf tijdens de uitreiking vorig jaar.
Nieuwe opzet
Dit jaar wordt de prijs voor de vijfde maal uitgereikt. De opzet is deze keer anders dan voorgaande jaren. In samenwerking met Stichting OPEN (de provinciale erfgoedinstellingen) wordt er per provincie één winnaar gekozen. Alle provinciale winnaars worden uitgenodigd voor de uitreiking in Den Haag. Ook vanuit het Caribisch deel van Nederland wordt één finalistenteam afgevaardigd. De uiteindelijke winnaars worden gekozen door het juryoordeel en de publieksstemmen te combineren. Ze ontvangen op 13 december in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag de Erfgoedvrijwilligersprijs uit handen van minister Eppo Bruins
Cheque
Het winnende team krijgt een cheque van 10.000 euro; deels vrij te besteden (bijvoorbeeld aan teamactiviteiten) en deels ter bevordering van kennisoverdracht op het gebied van het vrijwilligerswerk. Voor de nummers twee en drie is een cheque beschikbaar van 5.000 euro; op dezelfde manier te besteden. Daarnaast wordt er een professionele video gemaakt van alle provinciale finalistenteams. Deze waardevolle toegift mag het team rechtenvrij hergebruiken, om het werk waar zij zo trots op zijn met de wereld te delen.
Nomineren
Vanaf 1 september (t/m 22 september) kunnen vrijwilligersteams op www.erfgoedvrijwilligersprijs.nl genomineerd worden om mee te dingen naar de felbegeerde prijs. Vervolgens komt een onafhankelijke jury, onder leiding van juryvoorzitter Ingrid van Engelshoven (oud-minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap), bij elkaar om uit de finalisten hun top 3 te selecteren. Het juryoordeel weegt 50% mee. De andere 50% van het oordeel wordt bepaald door het publiek die in de maand november kan stemmen op de provinciale winnaars.
Vorige winnaar
Het vrijwilligersteam dat in 2023 met de prijs naar huis ging, was Museumbrouwerij De Roos in Hilvarenbeek. Vanuit de rijksmonumentale brouwerij zet deze groep vrijwilligers zich in, niet alleen voor het behoud van het monumentale pand, maar ook voor het springlevend houden van het oude ambacht van het bierbrouwen in Brabant. De vrijwilligers maken hiermee tegelijkertijd het materiële en het immateriële erfgoed toegankelijk voor een breed publiek. Daarnaast werkt de groep aan sociale binding, door het organiseren van een Rooskoor, een wandelclub (Heideroosjes), een fietsclub (Traprozen), een biljartavond (Stokrozen) en kaartavonden.
Stichting OPEN
In OPEN zijn de provinciale erfgoedinstellingen vertegenwoordigd, vaak met meerdere erfgoeddisciplines onder een dak. Zij richten zich in hun provincie onder meer op het behouden én beleefbaar maken van het erfgoed en doen dit door de beheerders en gebruikers van erfgoed, gemeenten, historische verenigingen, musea, monumenteigenaren, scholen en vrijwilligersorganisaties te helpen. Zij geven uitvoering aan provinciaal beleid en maken deel uit van de culturele infrastructuur in hun provincie. Wat alle provinciale erfgoedorganisaties verbindt, is het ondersteunen van de vele enthousiaste mensen die dagelijks in de weer zijn voor het regionaal erfgoed. En daarmee vormen de leden van OPEN de intermediaire schakel tussen de lokale erfgoedpraktijk en het nationale erfgoedbeleid.
Monumentenland
De uitreiking van de Erfgoedvrijwilligersprijs wordt georganiseerd door stichting Nederland Monumentenland. Deze stichting verbindt monumenten met het dagelijks leven van alle Nederlanders. Door ontmoetingen tussen monumenteigenaren, erfgoedprofessionals, publiek én monumenten te organiseren en te faciliteren, worden de monumenten volop beleefd, opnieuw gewaardeerd en gekoesterd. Op deze manier creëert de stichting cultureel bewustzijn en wordt het draagvlak voor het behoud van monumenten vergroot. Nederland Monumentenland organiseert onder meer: de VriendenLoterij Open Monumentendag, de Open Monumenten Klassendag, het Nationaal Monumentencongres en de Erfgoedvrijwilligersprijs.
