Supermarktketen Albert Heijn die reclame-furore maakt met de slogan “Albert Heijn let op de kleintjes” sluit zijn kleinste filiaal: Dat in Naarden-vesting. Een sociale ontmoetingsplaats verdwijnt. Albert Heijn werkt kortom hard aan het ontmantelen van zijn sociale functie.
Door Bert Breij, voorzitter Stichting DeSolidariteit
Tijdens de tweede Ben Sajet-conferentie in Amsterdam werd op 1 mei weer eens duidelijk hoe belangrijk alledaagse attentie in buurten en in instellingen is voor het welbevinden van iedereen. Het elkaar gedag zeggen, aankijken, vriendelijkheid. Oplettendheid, luisteren naar elkaar, ondersteunen, tijd voor elkaar maken. Met liefde. Op een alledaagse wijze. Niet opdringerig, maar menselijk, attent.
Je kunt elkaar helpen. Soms met kleine dingen. Dat is uiterst belangrijk voor hen die een zetje of hulp behoeven.
Ontmoetingsplekken zijn hierbij een must. Maar die moeten wel vanuit spontaniteit ontstaan. Met voor de hand liggende initiatiefnemers en door buurtbetrokkenheid. Met de daarvoor logische architectuur. Niemand ook forceren om erbij te zijn. Benadrukt werd ook de grote rol van kleine winkeliers als ontmoetingsplek. Ook kwam even aan de orde dat Albert Heijn er hard aan werkt om mensen die komen voor ook een ontmoeting, een praatje, tegen te gaan. In Amsterdam banken al heeft weggehaald. Een teken van deze tijd.
Het was aan de honderden aanwezigen, waaronder veel beroepskrachten in de zorg, te merken hoe onmisbaar en helend attentie is. Dat systemen en protocollen, maar ook deze egoïstische op zichzelf gerichte wereld, eenzaamheid en zelfs ziektes veroorzaken.
De sprekers en de aanwezigen (vooral jongeren) wonden er geen doekjes om: “De toekomst is vandaag” en volle aandacht voor de meest kwetsbaren in onze samenleving is geboden. Zij mogen niet worden uitgebannen, laat staan afgeschreven, maar dienen te midden van ons allemaal worden geplaatst. Het zal ieder verrijken. Heel ontroerend werd weer eens voorgehouden hoe weinig we beseffen wat er in een verstandelijk gehandicapte leeft. Hoe belangrijk het is dat die zichzelf kan zijn. En dat die ook behoefte heeft aan vrolijkheid en waardering. Als je daarvoor openstaat, wordt ieder er gelukkiger van.
Ben Sajet (1887-1986) is het boegbeeld van de sociale geneeskunde. Alle aandacht voor preventie en maatschappelijke oorzaken. Actueler dan sinds tijden bij een groeiende ongelijkheid en haperende zorgvoorzieningen. De bezorgdheid over wat het nieuwe kabinet werkelijk zal waarmaken was tijdens de lezing en conferentie volop voelbaar. Deze vond plaats in het Auditorium van HÁRT, de nieuwe naam van de voormalige Hermitage. Aan de Amsterdamse Amstel. Amsterdam die grote stad en die maar groeit en groeit en meer divers. Waar problemen zich opstapelen. De organisator van deze grote conferentie, die zich volgend jaar weer zal herhalen, is het Ben Sajetcentrum. Dat is de kenniswerkplaats voor de langdurige zorg. Het centrum richt zich op vraagstukken die voor de aangesloten vijf grote zorgorganisaties en zeven onderzoeks- en onderwijsinstellingen in Amsterdam en omgeving urgent zijn. De komende jaren wordt er gewerkt volgens vier programmalijnen: Alledaagse attentheid in de superdiverse stad; Diversiteit en dementie; Leren, verbeteren en implementeren; en Mensen met een verstandelijke beperking.
